Flardentango - door Claire Brentjens
Expatroman Flardentango – uitgegeven door Palmslag – ISBN 9789493059283
EEN KNAP DEBUUT
Mieke Schepens, recensie Bol.com
• Fantasierijk
• Meeslepend verhaal
De tango is een combinatie van dansstijlen. Deze ‘Flardentango’ is een verhaal dat ontstaan is uit flarden van herinneringen uit levens van de hoofdpersonen; Evelien probeert er een sluitend geheel van te maken.
“Nog een kop koffie en dan ga ik in de kelder op zoek naar het album van Argentinië. Ik kreeg het van Joost toen moeder verhuisde van het grote huis op de Kerkhoflaan naar het appartement in Clingendael. Het was zijn album.”
Het verhaal bestaat uit drie delen; deze indeling is me niet helemaal duidelijk, maar het kan natuurlijk geen kwaad.
Als lezer wordt je door de vlotte schrijfstijl meegesleurd in de vele emoties en je krijgt zeker de indruk dat de auteur goed geïnformeerd is over het verleden van Argentinië.
“Maduro, Trump, Erdogan… de nieuwsprogramma’s zijn niet om aan te horen. Ik schakel de radio uit, luister naar het gereutel in mijn longen.”
De vrij korte hoofdstukken nemen je mee naar verschillende situaties en locaties, een gegeven dat je weer laat denken aan de tango: een combinatie van…
Ik heb ‘Flardentango’ graag gelezen en kijk nu uit naar een ‘Wals’ geschreven door Claire Brentjens.
MOOI, BIJZONDER BOEK! recensie Bol.com
-Meeslepend verhaal
-Goede verhaallijn
Een prachtig geschreven boek met een bijzondere verhaallijn. Ieder heeft een bijzondere, eigen blik op het verleden. Een aanrader om in alle rust dit mooie boek te lezen!
Succes, Marion
UIT BELGISCHE HOEK:
Beste mevrouw Brentjens,
Heb jouw debuutroman met veel genoegen en overgave gelezen.
Ik vind het een boeiend boek, vlot en goed geschreven,
het pakte me beet, kon er steeds meteen weer in
wegzinken als ik het enkele dagen had laten liggen.
Wat ben ik veel over Argentinië te weten gekomen,
intens opzoekwerk moet dat voor jou geweest zijn
alvorens je het boek vorm kon geven.
Geen moeilijke zinswendingen die je moet herlezen,
toegankelijke taal en eerlijk verteld.
Het viel mij makkelijk om alles mee te beleven, daar
hou ik van. Dank daarvoor.
Toen ik in 1978 met mijn overleden echtgenoot samen
naar het voetbal keek, en wij supporterden voor de Argentijnen,
wist ik niet half wat voor een ellende zich in hun land nog steeds afspeelde.
Raar, maar ik heb Argentinië altijd bijzonder gevonden zonder er veel over te weten,
dat heeft absoluut met hun prachtige muziek en sensuele tango te maken.
Ik kijk uit naar je volgende roman, waaraan jij vast nu werkt.
Hartelijke groet,
Conny
REVIEW VAN EEN EXPAT:
Dank voor dit boek. Deze roman trekt je op een intrigerende wijze in de fascinerende wereld van het expatbestaan. Met goed gevoel voor de werkelijkheid en wonderschoon taalgebruik, beschrijf je dat onder het glamourlaagje van mooie huizen, clubs en reizen een wereld van zorgen om scholing, veiligheid en gezondheid schuil gaat. De zoektocht van Evelien naar “de werkelijkheid” van haar expat tijd in Argentinië voedt alle zintuigen van de lezer. Heel knap is ook dat deze spannende roman die teruggrijpt naar het verleden, tegelijkertijd een courant maatschappelijk probleem aansnijdt; namelijk dat van de zorg voor hulpbehoevende ouders. Dit boek heeft vele lagen en een diepgang en emotie die je van de tango mag verwachten; ik heb genoten. Karin van Ravensberg, januari 2020
BOEKENKRANT
Recensie van Flardentango geschreven door Mireille Bregman
februari 2020:
Een puzzel van herinneringen
Flardentango verhaalt van Evelien die als kind in de jaren 1970 in Argentinië heeft gewoond. Vijftig jaar later beseft ze dat in het gezin weinig over die tijd is gesproken en gaat ze op zoek naar ontbrekende antwoorden. Claire Brentjens maakt er een wervelende roman van.
Je wordt direct het verhaal ingetrokken met de diefstal van Eveliens handtas. Als ze haar bejaarde moeder over deze gebeurtenis vertelt, maakt zij een opmerking die bij Evelien een gedachtestroom over haar tijd in Argentinië losmaakt.
In haar jeugd woonde ze met haar ouders van 1969-1972 in Buenos Aires vanwege vaders baan bij Unilever; haar broer en zus bleven op kostschool achter in Nederland. Het was voor Evelien een fijne tijd, die helaas eindigde. Terug in Nederland werd er niet meer over Argentinië gesproken.
Het hele artikel lees je in de Boekenkrant, die verspreid wordt via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen of online op
In januari verschenen er twee online interviews over Flardentango:
Interview op lezersplatform Hebban door Jan Stoel
Interview in Tilburg University Magazine door Annemeike Tan
Van de vele recensies die al verschenen zal ik er hier steeds twee plaatsen. Andere reacties zijn te lezen onder Nieuwtjes
Voor februari koos ik voor de twee eerste: één uit Nederland (door Noortje de Kok) en één uit Belgie (door Josée van Tichelt).
Recensie door Noortje de Kok- Boekrecensies
Een intrigerende roman over herinneringen en waarheid
Zijn je herinneringen altijd betrouwbaar? Vertellen foto’s de waarheid? Bestaat er eigenlijk zoiets als de waarheid, wanneer iedereen zich dezelfde gebeurtenis anders herinnert?
In de intrigerende roman Flardentango herinnert hoofdpersoon Evelien zich flarden van haar jeugd in Argentinië. Ze probeert alle puzzelstukjes uit het verleden samen te voegen tot één geheel. Maar wat doe je als er stukjes uit de puzzel ontbreken en kun je een dergelijke puzzel eigenlijk wel oplossen?
Auteur Claire Brentjens woonde als kind ook enige tijd in Argentinië, in de tijd dat ook een deel van Flardentango zich afspeelt. In dit boek probeert Evelien herinneringen aan haar jeugd te reconstrueren. Als meisje van negen verhuisde ze eind jaren zestig met haar vader en moeder naar Argentinië. Haar oudere broer en zus emigreerden niet mee, maar bleven in Nederland. Ze heeft lang niet aan deze tijd gedacht, maar er komen steeds meer flarden uit die periode bovendrijven. Soms lijkt het of ze met elkaar in verband staan, maar vaak ook lijken de herinneringen door elkaar heen te lopen. Evelien stelt zich steeds meer vragen. Wat was er destijds te merken van de politieke onrust in het land? Waarom keerde het gezin uiteindelijk plotseling weer terug? En is er een verband tussen deze twee gebeurtenissen?
Verbeten wroeten in het verleden
Om haar herinneringen te structuren begint Evelien notities te maken. Ze vraagt om opheldering over bepaalde gebeurtenissen bij haar moeder, maar die pogingen hebben weinig succes. Moeders geheugen is niet betrouwbaar meer, waardoor Evelien nauwelijks antwoorden krijgt. Bovendien luidde het levensmotto van haar moeder altijd: “Als je er niet over praat, bestaat het niet”. Evelien geeft echter niet zomaar op en is vastbesloten om aan de hand van fotoalbums, dia’s, brieven en Wikipedia duidelijkheid te krijgen over wat er destijds precies gebeurde. De verbeten zoektocht waarmee ze probeert alle raadsels te ontrafelen leidt echter tot meer en meer vragen en uiteindelijk heeft het gewroet in haar verleden ook een keerzijde.
Zoveel vragen en zo weinig antwoorden
Als lezer word je deelgenoot van Eveliens worsteling met haar verleden. De flarden van haar herinneringen hebben op de lezer hetzelfde effect als op de hoofdpersoon. Stukje bij beetje krijg je volledig “ad random” flitsen van haar jeugd te lezen. Je gaat samen met Evelien op zoek naar het verband en deelt haar teleurstelling en frustratie wanneer er zoveel onduidelijk blijkt en blijft. Vooral op momenten waarop je net als de hoofdpersoon beseft dat persoonlijke herinneringen per definitie gekleurd en dus onbetrouwbaar zijn:
“Hoeveel herinneringen zullen dan enkel en alleen uit een waarheid bestaan die alleen de mijne is?”
En ieder nieuw stukje van de puzzel roept weer nieuwe vragen op. Waarom wordt haar moeder al zo lang geteisterd door een steeds terugkerende nachtmerrie? Waarom werd het expatgezin eigenlijk uit elkaar gehaald? Hoe hard ze ook haar best doet op al die vragen antwoorden te vinden, de puzzel is nooit helemaal compleet.
Een roman als een legpuzzel
De roman is mooi gecomponeerd omdat alle flarden van herinneringen schijnbaar moeiteloos aan elkaar worden verbonden. Als lezer blijf je geboeid omdat je net als de hoofdpersoon graag wil weten hoe het nou precies zit.
Maar Flardentango is meer dan alleen het verhaal van een zoektocht in het verleden. Er zijn nog meer verhaallijnen. Het verhaal over haar aftakelende moeder is heel mooi en liefdevol beschreven. En dan zijn er nog de verhalen van de bevrijding van Tilburg, het studentenleven, de kostschoolperiode en natuurlijk de roerige geschiedenis van Eveliens geliefde Argentinië. Allemaal vormen ze meer of minder belangrijke puzzelstukjes uit het leven van Evelien.
Flardentango verschijnt 18 november 2019 en is nu reeds te reserveren via bol.com, maar ook via de site van Claire Brentjens.
Recensie door Josée van Tichelt – Lezersplatform Hebban
Als je er niet over praat, bestaat het niet…
In ‘Flardentango’ van Claire Brentjens gaat de ik-persoon Evelien op zoek naar haar verleden, dat zich deels in Nederland en deels in Argentinië afspeelt. Het verhaal over de zorg voor haar moeder in Nederland en de zorg voor haar gezin in België wordt doorkruist door flarden van herinneringen aan haar kindertijd zowel in Nederland als in Argentinië. Leuke herinneringen uit Argentinië staan in schril contrast met de dreigende politieke situatie aldaar, die zij als kind ervaren heeft, maar waarvan ze nu pas, beetje bij beetje, de echte draagwijdte begint te beseffen. Ook van haar kostschooltijd in Nederland zijn de eerste herinneringen aangenaam. In het begin van het boek spelen heden en verleden wat chaotisch op elkaar in, maar gaandeweg kan je de gedachtestromen van Evelien beter volgen. Geleidelijk aan sijpelen er barstjes in de flard-herinneringen, die bij Evelien heel wat vragen oproepen. Deze flarden maken ook de lezer nieuwsgierig naar de dreiging van niet-uitgesproken schaduwen en verdrongen gevoelens van Evelien, die meer en meer tussen de mooie herinneringen opduiken. Praat haar moeder liever niet over bepaalde zaken uit het verleden of is haar geheugen onbetrouwbaar ? Waarom heeft ze een steeds terugkerende nachtmerrie over een gesloten kast ? De lezer, geïntrigeerd door de verbetenheid waarmee Evelien op zoek gaat naar de waarheid, wordt eveneens nieuwsgierig en wil ook weten wat er echt gebeurd is. Maar zowel Evelien als de lezer blijven achter met onduidelijkheden, want de flarden komen nooit helemaal samen tot één geheel. Het boek eindigt in een onverwachte en droeve herinnering. Maar wat is de echte en volledige waarheid ?
‘Flardentango’ is geschreven in een vlot leesbare stijl, die de realiteit vertelt zoals ze ervaren wordt. Zo wordt de zorg voor haar aftakelende moeder, gevoelig en doorspekt met liefde, beschreven. Ook kan je hier en daar genieten van poëtische taal zoals op blz. 55: “Wolken zijn aan elkaar gebreid als een patchworkdeken van wol in verschillende tinten grijs”. De beschrijvingen van het dagelijks leven en van de politieke achtergrond van Argentinië vertellen ons dat de schrijfster, die deel uitmaakte van een expatgezin, vertrouwd is met het Argentinië van de jaren zeventig.
De titel van deze mooie en intrigerende roman is uitstekend gekozen: zowel in de tango, als in flarden van herinneringen kan je op zoek gaan naar je werkelijke ik. En is dat nu net niet wat Evelien probeert te achterhalen in dit boek ?
Josée Van Tichelt
Onder Nieuwtjes zijn de links naar meer recencies en interviews te vinden
Benieuwd naar Flardentango? Evelien licht in de Boektrailer een puntje van de sluier. Op haar flardentocht door het verleden ontdekt ze een naakte vrouw in een weiland, executies op een vliegveld en nachtmerries in een donkere kast. Terwijl gaucho’s en indianen, poncho’s en pampa’s, dictators en bevrijders het scherm vullen, dansen haar ouders de foxtrot en spelen broer en zus met hun zandvormpjes op het strand.
